array:22 [
  "pii" => "S0014256514004743"
  "issn" => "00142565"
  "doi" => "10.1016/j.rce.2014.12.010"
  "estado" => "S300"
  "fechaPublicacion" => "2015-05-01"
  "aid" => "1097"
  "copyright" => "Elsevier España, S.L.U. y Sociedad Española de Medicina Interna (SEMI)"
  "copyrightAnyo" => "2015"
  "documento" => "simple-article"
  "subdocumento" => "cor"
  "cita" => "Rev Clin Esp. 2015;215:245-6"
  "abierto" => array:3 [
    "ES" => false
    "ES2" => false
    "LATM" => false
  ]
  "gratuito" => false
  "lecturas" => array:2 [
    "total" => 882
    "formatos" => array:2 [
      "HTML" => 203
      "PDF" => 679
    ]
  ]
  "itemSiguiente" => array:17 [
    "pii" => "S0014256514004494"
    "issn" => "00142565"
    "doi" => "10.1016/j.rce.2014.12.002"
    "estado" => "S300"
    "fechaPublicacion" => "2015-05-01"
    "aid" => "1089"
    "copyright" => "Elsevier España, S.L.U. y Sociedad Española de Medicina Interna (SEMI)"
    "documento" => "simple-article"
    "subdocumento" => "cor"
    "cita" => "Rev Clin Esp. 2015;215:246-7"
    "abierto" => array:3 [
      "ES" => false
      "ES2" => false
      "LATM" => false
    ]
    "gratuito" => false
    "lecturas" => array:2 [
      "total" => 4419
      "formatos" => array:2 [
        "HTML" => 766
        "PDF" => 3653
      ]
    ]
    "es" => array:10 [
      "idiomaDefecto" => true
      "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Correspondencia</span>"
      "titulo" => "S&#237;ndrome HaNDL&#58; cefalea y d&#233;ficit neurol&#243;gico transitorio con pleocitosis linfocitaria en l&#237;quido cefalorraqu&#237;deo"
      "tienePdf" => "es"
      "tieneTextoCompleto" => "es"
      "paginas" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "paginaInicial" => "246"
          "paginaFinal" => "247"
        ]
      ]
      "titulosAlternativos" => array:1 [
        "en" => array:1 [
          "titulo" => "Syndrome of transient headache and neurologic deficits with cerebrospinal fluid lymphocytosis &#40;HaNDL&#41;"
        ]
      ]
      "contieneTextoCompleto" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "contienePdf" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "autores" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "autoresLista" => "M&#46; Mart&#237;n-Casc&#243;n, R&#46; Villaverde-Gonz&#225;lez, F&#46;J&#46; Espinosa-Parra, R&#46; Meseguer-Noguera"
          "autores" => array:4 [
            0 => array:2 [
              "nombre" => "M&#46;"
              "apellidos" => "Mart&#237;n-Casc&#243;n"
            ]
            1 => array:2 [
              "nombre" => "R&#46;"
              "apellidos" => "Villaverde-Gonz&#225;lez"
            ]
            2 => array:2 [
              "nombre" => "F&#46;J&#46;"
              "apellidos" => "Espinosa-Parra"
            ]
            3 => array:2 [
              "nombre" => "R&#46;"
              "apellidos" => "Meseguer-Noguera"
            ]
          ]
        ]
      ]
    ]
    "idiomaDefecto" => "es"
    "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0014256514004494?idApp=WRCEE"
    "url" => "/00142565/0000021500000004/v2_201505010030/S0014256514004494/v2_201505010030/es/main.assets"
  ]
  "itemAnterior" => array:17 [
    "pii" => "S001425651400472X"
    "issn" => "00142565"
    "doi" => "10.1016/j.rce.2014.12.008"
    "estado" => "S300"
    "fechaPublicacion" => "2015-05-01"
    "aid" => "1095"
    "copyright" => "Elsevier Espa&#241;a&#44; S&#46;L&#46;U&#46;"
    "documento" => "simple-article"
    "subdocumento" => "cor"
    "cita" => "Rev Clin Esp. 2015;215:244-5"
    "abierto" => array:3 [
      "ES" => false
      "ES2" => false
      "LATM" => false
    ]
    "gratuito" => false
    "lecturas" => array:2 [
      "total" => 736
      "formatos" => array:2 [
        "HTML" => 270
        "PDF" => 466
      ]
    ]
    "es" => array:11 [
      "idiomaDefecto" => true
      "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Correspondencia</span>"
      "titulo" => "Miocarditis y enfermedad de Still del adulto"
      "tienePdf" => "es"
      "tieneTextoCompleto" => "es"
      "paginas" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "paginaInicial" => "244"
          "paginaFinal" => "245"
        ]
      ]
      "titulosAlternativos" => array:1 [
        "en" => array:1 [
          "titulo" => "Myocarditis and Adult onset Still disease"
        ]
      ]
      "contieneTextoCompleto" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "contienePdf" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "resumenGrafico" => array:2 [
        "original" => 0
        "multimedia" => array:7 [
          "identificador" => "fig0005"
          "etiqueta" => "Figura 1"
          "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA"
          "mostrarFloat" => true
          "mostrarDisplay" => false
          "figura" => array:1 [
            0 => array:4 [
              "imagen" => "gr1.jpeg"
              "Alto" => 646
              "Ancho" => 996
              "Tamanyo" => 152672
            ]
          ]
          "descripcion" => array:1 [
            "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Epidermis con discreta hiperplasia&#44; acantosis&#44; focos aislados de hiperqueratosis de tipo paraqueratosis &#40;A&#41;&#44; alternando con un &#225;rea m&#225;s superficial de queratina hojaldrada&#46; En la epidermis destaca el elevado n&#250;mero de queratinocitos necr&#243;ticos en todo el espesor de la capa c&#243;rnea &#40;B&#41;&#46; Asienta sobre una dermis que muestra un moderado infiltrado inflamatorio linfocitario&#44; perivascular&#44; superficial&#44; aislados neutr&#243;filos y cierta leucocitocl&#225;stica&#44; aunque no se acompa&#241;a de da&#241;o vascular &#40;C&#41;&#46;</p>"
          ]
        ]
      ]
      "autores" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "autoresLista" => "A&#46; Mart&#237;nez Zapico, L&#46; Caminal Montero, C&#46; Costas Sueiras, I&#46; &#193;lvarez Pichel"
          "autores" => array:4 [
            0 => array:2 [
              "nombre" => "A&#46;"
              "apellidos" => "Mart&#237;nez Zapico"
            ]
            1 => array:2 [
              "nombre" => "L&#46;"
              "apellidos" => "Caminal Montero"
            ]
            2 => array:2 [
              "nombre" => "C&#46;"
              "apellidos" => "Costas Sueiras"
            ]
            3 => array:2 [
              "nombre" => "I&#46;"
              "apellidos" => "&#193;lvarez Pichel"
            ]
          ]
        ]
      ]
    ]
    "idiomaDefecto" => "es"
    "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S001425651400472X?idApp=WRCEE"
    "url" => "/00142565/0000021500000004/v2_201505010030/S001425651400472X/v2_201505010030/es/main.assets"
  ]
  "es" => array:12 [
    "idiomaDefecto" => true
    "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Correspondencia</span>"
    "titulo" => "Rabdomi&#243;lisis por m&#250;ltiples picaduras de avispa asi&#225;tica <span class="elsevierStyleItalic">&#40;Vespa velutina&#41;</span>"
    "tieneTextoCompleto" => true
    "saludo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Sr&#46; Director&#58;</span>"
    "paginas" => array:1 [
      0 => array:2 [
        "paginaInicial" => "245"
        "paginaFinal" => "246"
      ]
    ]
    "autores" => array:1 [
      0 => array:4 [
        "autoresLista" => "I&#46; Villamil Cajoto, S&#46; Balo Araujo, S&#46; Paredes Vila, O&#46; Neira Rojo"
        "autores" => array:4 [
          0 => array:4 [
            "nombre" => "I&#46;"
            "apellidos" => "Villamil Cajoto"
            "email" => array:1 [
              0 => "iago&#46;villamil&#46;cajoto&#64;sergas&#46;es"
            ]
            "referencia" => array:2 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>"
                "identificador" => "aff0005"
              ]
              1 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">&#42;</span>"
                "identificador" => "cor0005"
              ]
            ]
          ]
          1 => array:3 [
            "nombre" => "S&#46;"
            "apellidos" => "Balo Araujo"
            "referencia" => array:1 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>"
                "identificador" => "aff0005"
              ]
            ]
          ]
          2 => array:3 [
            "nombre" => "S&#46;"
            "apellidos" => "Paredes Vila"
            "referencia" => array:1 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>"
                "identificador" => "aff0010"
              ]
            ]
          ]
          3 => array:3 [
            "nombre" => "O&#46;"
            "apellidos" => "Neira Rojo"
            "referencia" => array:1 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>"
                "identificador" => "aff0015"
              ]
            ]
          ]
        ]
        "afiliaciones" => array:3 [
          0 => array:3 [
            "entidad" => "Servicio de Medicina Interna&#44; Hospital da Costa&#44; Burela&#44; Lugo&#44; Espa&#241;a"
            "etiqueta" => "a"
            "identificador" => "aff0005"
          ]
          1 => array:3 [
            "entidad" => "Servicio de Neumolox&#237;a&#44; Hospital da Costa&#44; Burela&#44; Lugo&#44; Espa&#241;a"
            "etiqueta" => "b"
            "identificador" => "aff0010"
          ]
          2 => array:3 [
            "entidad" => "Servicio de Atenci&#243;n Primaria EOXI&#44; Burela&#44; Lugo&#44; Espa&#241;a"
            "etiqueta" => "c"
            "identificador" => "aff0015"
          ]
        ]
        "correspondencia" => array:1 [
          0 => array:3 [
            "identificador" => "cor0005"
            "etiqueta" => "&#8270;"
            "correspondencia" => "Autor para correspondencia&#46;"
          ]
        ]
      ]
    ]
    "titulosAlternativos" => array:1 [
      "en" => array:1 [
        "titulo" => "Asian black hornet <span class="elsevierStyleItalic">&#40;Vespa velutina&#41;</span> multiple stings and secondary rhabdomyolysis"
      ]
    ]
    "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Casi todas las picaduras por insectos cl&#237;nicamente relevantes son debidas a himen&#243;pteros<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0055"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>&#46; En nuestro pa&#237;s&#44; a las especies habituales de la familia <span class="elsevierStyleItalic">Apidae</span> &#40;<span class="elsevierStyleItalic">Apis mell&#237;fera</span> y <span class="elsevierStyleItalic">Bombus</span> spp&#41; y la familia <span class="elsevierStyleItalic">Vespidae</span> &#40;<span class="elsevierStyleItalic">Vespula germanica</span> y <span class="elsevierStyleItalic">Vespula vulgaris</span>&#41;&#44; se a&#241;ade la avispa asi&#225;tica <span class="elsevierStyleItalic">&#40;Vespa velutina nigrithorax&#41;</span><a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0060"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>&#46; Comunicamos el primer caso de rabdomi&#243;lisis por picadura de <span class="elsevierStyleItalic">Vespa velutina</span>&#44; del que hemos podido tener conocimiento&#46;</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Var&#243;n de 79 a&#241;os que consulta por m&#250;ltiples picaduras por <span class="elsevierStyleItalic">Vespa velutina</span>&#46; En otras ocasiones hab&#237;a sufrido picaduras por otros himen&#243;pteros sin trascendencia&#46; Padec&#237;a un s&#237;ndrome linfoproliferativo cr&#243;nico que no requer&#237;a tratamiento&#44; adenocarcinoma de pr&#243;stata tratado&#44; libre de enfermedad&#46; En la exploraci&#243;n destacaba taquicardia 110<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>lpm y mialgias&#46; En el examen cut&#225;neo presentaba eritema generalizado con m&#250;ltiples picaduras&#44; algunas sugestivas de vasculitis sin necrosis&#46; La anal&#237;tica general inicial fue normal&#46; A las 6<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h de su ingreso&#44; CPK 539<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>U&#47;l &#40;rango normal&#58; 10-190&#41;&#59; mioglobina 792<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng&#47;ml &#40;0-75&#41;&#59; troponina T ultrasensible 34<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>pg&#47;ml &#40;0-30&#41;&#59; urea&#44; creatinina y filtrado glomerular&#44; normales&#46; La CPK m&#225;xima se alcanz&#243; a las 24<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h&#44; 5&#46;305<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>U&#47;l&#44; mioglobina 1&#46;349<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng&#47;ml&#44; troponina T ultrasensible 20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>pg&#47;ml&#46; No se evidenci&#243; proteinuria ni mioglobinuria&#46; Tras corticoterapia y sueroterapia emp&#237;ricas&#44; evolucion&#243; muy favorablemente&#46; Las picaduras mejoraron sin tratamiento antibi&#243;tico&#46; La CPK se normaliz&#243; y las mialgias desaparecieron&#46;</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La rabdomi&#243;lisis se caracteriza por mialgias&#44; ocasional mioglobinuria y elevaci&#243;n s&#233;rica de enzimas musculares &#40;incluyendo creatin fosfoquinasa&#41;<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0065"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>&#46; El veneno de avispas parece tener efectos m&#225;s potentes que el de abeja<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">4&#44;5</span></a>&#46; Entre estos se incluye la rabdomi&#243;lisis&#44; habi&#233;ndose descrito niveles de CPK de 90&#46;000<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>UI&#47;l<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0080"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>&#44; sin afectaci&#243;n de la musculatura lisa mioc&#225;rdica<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0085"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>&#46; La necrosis muscular se debe a que el veneno contiene aminas y p&#233;ptidos t&#243;xicos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0080"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>&#46; El veneno de las avispas contiene polip&#233;ptidos t&#243;xicos de superficie &#40;melitina y apamina&#41;&#44; enzimas &#40;fosfolipasa A2 e hialuronidasa&#41;&#44; y agentes de bajo peso molecular &#40;histamina y amino&#225;cidos&#41;<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">4&#44;8&#44;9</span></a>&#46;</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La rabdomi&#243;lisis por himen&#243;pteros es poco frecuente y casi todos los casos descritos son por <span class="elsevierStyleItalic">Apis mell&#237;fera</span><a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">4&#44;6</span></a>&#46; Hay poca informaci&#243;n del g&#233;nero <span class="elsevierStyleItalic">Vespa</span> &#40;mayoritariamente especie <span class="elsevierStyleItalic">Vespa magnifica&#41;</span><a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">4&#44;10</span></a>&#46; Esta descripci&#243;n&#44; a nuestro entender&#44; es el primer caso de rabdomi&#243;lisis por <span class="elsevierStyleItalic">Vespa velutina</span>&#44; lo que estimamos relevante por la elevada presencia de esta especie en nuestro medio&#46; Cuando las picaduras son masivas&#44; debe considerarse esta complicaci&#243;n dado el riesgo de deterioro en casos descritos por otras avispas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0100"><span class="elsevierStyleSup">10</span></a>&#44; y la excelente evoluci&#243;n con diagn&#243;stico precoz y tratamiento sintom&#225;tico&#46;</p></span>"
    "pdfFichero" => "main.pdf"
    "tienePdf" => true
    "bibliografia" => array:2 [
      "titulo" => "Bibliograf&#237;a"
      "seccion" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "identificador" => "bibs0005"
          "bibliografiaReferencia" => array:10 [
            0 => array:3 [
              "identificador" => "bib0055"
              "etiqueta" => "1"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Entomological aspects of insect sting allergy"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:2 [
                            0 => "M&#46;W&#46; Gurlanick"
                            1 => "A&#46;W&#46; Benton"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "LibroEditado" => array:4 [
                        "titulo" => "Monograph on insect allergy"
                        "paginaInicial" => "11"
                        "edicion" => "4th ed&#46;"
                        "serieFecha" => "2003"
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            1 => array:3 [
              "identificador" => "bib0060"
              "etiqueta" => "2"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Predicting the invasion risk by the alien bee-hawking yellow-legged hornet <span class="elsevierStyleItalic">Vespa velutina</span> nigrithorax across Europe and other continents with niche models"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => true
                          "autores" => array:6 [
                            0 => "C&#46; Villemant"
                            1 => "M&#46; Barbet-Massin"
                            2 => "A&#46; Perrard"
                            3 => "F&#46; Franck Muller"
                            4 => "O&#46; Gargominy"
                            5 => "F&#46; Jiguet"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:5 [
                        "tituloSerie" => "Biol Conserv"
                        "fecha" => "2011"
                        "volumen" => "144"
                        "paginaInicial" => "2142"
                        "paginaFinal" => "2150"
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            2 => array:3 [
              "identificador" => "bib0065"
              "etiqueta" => "3"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "The syndrome of rhabdomyolysis&#58; Pathophysiology and diagnosis"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:3 [
                            0 => "G&#46;D&#46; Giannoglou"
                            1 => "Y&#46;S&#46; Chatzizisis"
                            2 => "G&#46; Misirli"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "doi" => "10.1016/j.ejim.2006.09.020"
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "Eur J Intern Med"
                        "fecha" => "2007"
                        "volumen" => "18"
                        "paginaInicial" => "90"
                        "paginaFinal" => "100"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17338959"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            3 => array:3 [
              "identificador" => "bib0070"
              "etiqueta" => "4"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Mass envenomations by honey bees and wasps"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:3 [
                            0 => "R&#46;S&#46; Vetter"
                            1 => "P&#46;K&#46; Visscher"
                            2 => "S&#46; Camazine"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "West J Med"
                        "fecha" => "1999"
                        "volumen" => "170"
                        "paginaInicial" => "223"
                        "paginaFinal" => "227"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10344177"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            4 => array:3 [
              "identificador" => "bib0075"
              "etiqueta" => "5"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Massive honey bee envenomation-induced rhabdomyolysis in an adolescent"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:4 [
                            0 => "D&#46;P&#46; Betten"
                            1 => "W&#46;H&#46; Richardson"
                            2 => "T&#46;C&#46; Tong"
                            3 => "R&#46;F&#46; Clark"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "doi" => "10.1542/peds.2005-1075"
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "Pediatrics"
                        "fecha" => "2006"
                        "volumen" => "117"
                        "paginaInicial" => "231"
                        "paginaFinal" => "235"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16396886"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            5 => array:3 [
              "identificador" => "bib0080"
              "etiqueta" => "6"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Rhabdomyolysis due to multiple honey bee stings"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:5 [
                            0 => "S&#46; Hiran"
                            1 => "T&#46;K&#46; Pande"
                            2 => "S&#46; Pani"
                            3 => "R&#46; Gupta"
                            4 => "K&#46;A&#46; Vishwanathan"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:5 [
                        "tituloSerie" => "Postgrad Med J"
                        "fecha" => "1994"
                        "volumen" => "70"
                        "paginaInicial" => "937"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7870648"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            6 => array:3 [
              "identificador" => "bib0085"
              "etiqueta" => "7"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Rhabdomyolysis caused by hornet venom"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:3 [
                            0 => "K&#46;B&#46; Shilkin"
                            1 => "B&#46;T&#46; Chen"
                            2 => "O&#46;T&#46; Khoo"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:5 [
                        "tituloSerie" => "Br Med J"
                        "fecha" => "1972"
                        "volumen" => "15"
                        "paginaInicial" => "156"
                        "paginaFinal" => "157"
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            7 => array:3 [
              "identificador" => "bib0090"
              "etiqueta" => "8"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Multiple African honeybee stings and acute renal failure"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:3 [
                            0 => "D&#46; Hommel"
                            1 => "F&#46; Bollandard"
                            2 => "A&#46; Hulin"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "Nephron"
                        "fecha" => "1998"
                        "volumen" => "78"
                        "paginaInicial" => "235"
                        "paginaFinal" => "236"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9496750"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            8 => array:3 [
              "identificador" => "bib0095"
              "etiqueta" => "9"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Dialysis or plasmapheresis for acute renal failure due to Africanized honeybee stings"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:1 [
                            0 => "M&#46; Beccari"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "Arch Intern Med"
                        "fecha" => "1999"
                        "volumen" => "159"
                        "paginaInicial" => "1255"
                        "paginaFinal" => "1256"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10371237"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            9 => array:3 [
              "identificador" => "bib0100"
              "etiqueta" => "10"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Wasp envenomation-induced acute renal failure&#58; a report of three cases"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:6 [
                            0 => "S&#46; Vikrant"
                            1 => "D&#46; Pandey"
                            2 => "P&#46; Machhan"
                            3 => "D&#46; Gupta"
                            4 => "S&#46;S&#46; Kaushal"
                            5 => "N&#46; Grover"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:5 [
                        "tituloSerie" => "Nephrology &#40;Carlton&#41;"
                        "fecha" => "2005"
                        "volumen" => "10"
                        "paginaInicial" => "548"
                        "paginaFinal" => "552"
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
          ]
        ]
      ]
    ]
  ]
  "idiomaDefecto" => "es"
  "url" => "/00142565/0000021500000004/v2_201505010030/S0014256514004743/v2_201505010030/es/main.assets"
  "Apartado" => array:4 [
    "identificador" => "992"
    "tipo" => "SECCION"
    "es" => array:2 [
      "titulo" => "Correspondencia"
      "idiomaDefecto" => true
    ]
    "idiomaDefecto" => "es"
  ]
  "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/00142565/0000021500000004/v2_201505010030/S0014256514004743/v2_201505010030/es/main.pdf?idApp=WRCEE&text.app=https://www.revclinesp.es/"
  "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0014256514004743?idApp=WRCEE"
]
Share
Journal Information
Vol. 215. Issue 4.
Pages 245-246 (May 2015)
Share
Share
Download PDF
More article options
Vol. 215. Issue 4.
Pages 245-246 (May 2015)
Correspondencia
Rabdomiólisis por múltiples picaduras de avispa asiática (Vespa velutina)
Asian black hornet (Vespa velutina) multiple stings and secondary rhabdomyolysis
I. Villamil Cajotoa,
Corresponding author
iago.villamil.cajoto@sergas.es

Autor para correspondencia.
, S. Balo Araujoa, S. Paredes Vilab, O. Neira Rojoc
a Servicio de Medicina Interna, Hospital da Costa, Burela, Lugo, España
b Servicio de Neumoloxía, Hospital da Costa, Burela, Lugo, España
c Servicio de Atención Primaria EOXI, Burela, Lugo, España
Article information
Full Text
Bibliography
Download PDF
Statistics

Article

These are the options to access the full texts of the publication Revista Clínica Española (English Edition)
Member
Si es usted socio de FESEMI siga los siguientes pasos:

Diríjase desde aquí a la web de la >>>FESEMI<<< e inicie sesión mediante el formulario que se encuentra en la barra superior, pulsando sobre el candado.

Una vez autentificado, en la misma web de FESEMI, en el menú superior, elija la opción deseada.

>>>FESEMI<<<

Subscriber
Subscriber

If you already have your login data, please click here .

If you have forgotten your password you can you can recover it by clicking here and selecting the option “I have forgotten my password”
Subscribe
Subscribe to

Revista Clínica Española (English Edition)

Purchase
Purchase article

Purchasing article the PDF version will be downloaded

Price 19.34 €

Purchase now
Contact
Phone for subscriptions and reporting of errors
From Monday to Friday from 9 a.m. to 6 p.m. (GMT + 1) except for the months of July and August which will be from 9 a.m. to 3 p.m.
Calls from Spain
932 415 960
Calls from outside Spain
+34 932 415 960
Email
Idiomas
Revista Clínica Española (English Edition)